İşgücü piyasasının aktörleri kökten değişiyor; insansı robotlar, ön saflardaki yerini alarak iş dünyasının geleceğini yeniden şekillendiriyor. Morgan Stanley’in gerçekleştirdiği araştırmaya göre, 2050’ye kadar 5 trilyon dolarlık bir pazar oluşturması öngörülen insansı robotların %90’ının endüstriyel amaçlarla kullanılması bekleniyor. Yapay zekayla büyük bir yeniliğin eşiğinde olan turizm sektörüne akademik bakış açısı getirerek bu yıl kitaba dönüştüren Mersin Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Erdoğan Tarakçı, söz konusu sistemlerin turizmde niş pazarlar yaratabileceğine dikkat çekerken; yapay zeka ve insansı robotların uzay turizmini de şekillendireceğini açıkladı.
Mersin Üniversitesi’nde alanında öncü çalışmalarıyla dikkat çeken Doç. Dr. İnci Erdoğan Tarakçı, Turizm Pazarlaması, Dijital Marka Yönetimi ve Stratejik İletişim gibi alanlarda dersler veriyor. ABD’de Kennesaw State Üniversitesi bünyesindeki Michael A. Leven İşletme, Girişimcilik ve Otelcilik Okulu’nda misafir öğretim üyesi olarak yürüttüğü araştırma ve öğretim faaliyetleriyle uluslararası alanda öne çıkan Tarakçı, daha önce Ankara Başkent, Bilecik Şeyh Edebali ve Ankara Hacı Bayram Veli gibi Türkiye’nin köklü üniversitelerinde görev yaptı; Yükseköğretim Kurulu’nda (YÖK) akademik uzman olarak önemli katkılarda bulundu. Akademik çalışmalarının yanı sıra kendi teknoloji danışmanlık şirketini kuran ve perakende sektöründe yöneticilik deneyimi bulunan Tarakçı, 15 yılı aşkın akademik geçmişi ve 100’ün üzerinde saygın dergilerde yayımlanmış bilimsel makalesiyle alanında otorite kabul ediliyor. Bilgi ve deneyimini öncülük ettiği uluslararası kongrelerle küresel akademi dünyasına aktarmaya devam ediyor.
“Yapay zeka destekli otelcilik sistemleri, rekabet avantajı kazandırıyor”
Doç. Dr. İnci Erdoğan Tarakçı, “Yapay zeka yalnızca otelcilik operasyonlarını hızlandıran bir unsur değil, aynı zamanda tüketici davranışlarını yeniden biçimlendiren bir değişken olarak değerlendiriliyor. Bu durum, hizmet sunumunun sadece otomasyona değil, aynı zamanda kişiselleştirilmiş değer yaratımına dayandığını gösteriyor. Turizm sektörü de dijital dönüşüm çağının en büyük sıçramasını yapay zeka teknolojileriyle yaşıyor. Dünya genelinde uygulamaya konulan robotik hizmetler ve yapay zeka destekli otelcilik sistemleri hem müşteri deneyimini dönüştürüyor hem de sektörel verimliliği artırıyor. Sadece bir teknoloji yatırımı değil, aynı zamanda stratejik bir rekabet avantajı yaratarak öne çıkıyor” diyerek gelişmeleri şu şekilde örneklendirdi:
“Turizmde yapay zeka uygulamalarına dair ilk örneklerden biri Japonya’daki bir otelde görüldü. 2015 yılında dünyanın ilk “robot oteli” olarak hizmete başlayan tesiste, resepsiyon hizmetlerinden oda temizliğine kadar birçok görev robotlar tarafından yürütülüyor. Bu sayede hem personel yükü azalıyor hem de misafir memnuniyeti artıyor. ABD’de ise “Relay” adı verilen robot, birçok otelde oda servisi görevini yerine getiriyor. Misafirlere yiyecek, içecek ve çeşitli ihtiyaçları ulaştıran bu sistem, otelin marka imajına katkıda bulunurken, operasyonel verimliliği de yükseltiyor. Günün sonunda yapay zeka teknolojileri hem yönetsel refleksleri hızlandırıyor hem de destinasyonun marka değerini, algılanan hizmet kalitesi üzerinden şekillendiriyor.”
“Yapay zeka ve insansı robotlar, uzay turizmini de şekillendirecek”
Yapay zeka uygulamalarının insani yorgunluk yaşamayan, hatasız ve hızlı karar verebilen sistemler olmaları sayesinde hizmet kalitesini artırdığının altını çizen Mersin Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Erdoğan Tarakçı, “İnsansı robotlar, otel işletmelerinde uzun vadede maliyetleri azaltıyor, müşteri deneyimini kişiselleştiriyor ve yönetimsel esneklik sağlıyor. Ayrıca, turizmde niş pazarlar yaratma potansiyeli barındırıyor. Yine de yapay zeka uygulamalarının bazı riskleri de yok değil” ifadelerini kullanarak olası olumsuz faktörleri şu şekilde sıraladı:
“Yazılım tabanlı bu sistemler teknik arızalara açık olmalarının yanı sıra, insan istihdamını azaltma riski taşıyor. Ayrıca robotların insanla kurulan duygusal bağın yerini tutması mümkün değil. Dolayısıyla restoran servislerindeki sıcaklık kaybına ya da misafir ilişkilerinde zayıflamaya neden olabilir. Ancak tüm bu riskler, insansı robotların sektördeki rolünü değiştirmeyecek. Yapay zeka sadece kara ve hava turizmini değil, uzay turizmini de şekillendirebilir. Yapay zeka, sadece bugünün ihtiyacını karşılamıyor; geleceğin tatil destinasyonlarını da belirliyor. Akademik dünya için de bir dönüşüm çağrısı niteliği taşıyor. Öğrencilere de bu teknolojilerin bir ders olarak verilmesi gerekiyor. Çünkü bu dönüşümün dışında kalmak, sektör açısından büyük bir kayba yol açabilir.”
Turizm alanında uluslararası çalışmalarıyla tanınan Doç. Dr. İnci Erdoğan Tarakçı’nın bu değerlendirmeleri, sektörel ve akademik öngörüsüyle ileriye dönük önemli bir perspektif sunuyor. Tarakçı’nın akademik birikimi ve sektörel deneyimi, yapay zekâ ve robotların turizmdeki geleceğini anlamak açısından güçlü bir referans niteliği taşıyor.
